Toelichting COA over Asielopvang
Tijdens de bijeenkomst gaf het COA een toelichting op de asielopvang, de financiering die gemeenten hiervoor kunnen krijgen en relevante wetgeving zoals de spreidingswet. Het COA lichtte toe dat AMV’ers asiel aanvragen bij de COA-locatie in Ter Apel, waar zij binnen 2 tot 3 dagen worden gescreend. Hierbij wordt gecontroleerd of hun verhaal betrouwbaar is. Na de screening worden ze overgebracht naar een procesopvanglocatie, waar ze hun asielprocedure afwachten. Deze procedure duurt momenteel 15 tot 22 maanden. Op de opvanglocatie is 24/7 COA-personeel en beveiliging aanwezig, en de locatie is altijd telefonisch bereikbaar.
Veiligheid en Begeleiding
Namens VVD Valkenswaard heb ik mij gericht op de veiligheid in en rondom de locatie en het doel van de spreidingswet. Tijdens de bijeenkomst gaf het COA aan dat veel AMV’ers een zware en soms traumatische reis achter de rug hebben. Zij krijgen begeleiding van geschoolde social workers. Toch gaf het COA aan dat de hulp voor trauma’s beperkt is, omdat hun primaire taak asielopvang is. Er zijn richtlijnen om een minimale bezetting op de locaties te borgen en benadrukken dat er altijd voldoende personeel is, zodat medewerkers ook buiten de locatie inzetbaar zijn indien nodig. Ondanks de krappe arbeidsmarkt lukt het COA relatief makkelijk om personeel te werven, mede vanwege de goede arbeidsvoorwaarden.
De Spreidingswet en Doorstroom van Statushouders
Het doel van de spreidingswet is dat gemeenten zelf verantwoordelijk worden voor de opvang van asielzoekers en hier een taakstelling voor krijgen. Op mijn vraag waarom niet juist statushouders over het land worden verspreid in plaats van asielzoekers, gaf het COA aan dat gemeenten al een taakstelling hebben om huisvesting voor statushouders te verzorgen. Echter, deze taakstelling richt zich op zelfstandige woningen, wat door de krappe woningmarkt een uitdaging is. Ik stelde voor om statushouders in niet-zelfstandige woonvoorzieningen te huisvesten in de regio waar ze zich uiteindelijk vestigen, om zo de druk op asielopvanglocaties te verlagen. Het COA bevestigde dat het kabinet hierover nadenkt en dat gemeente Moerdijk al bezig is met een dergelijke oplossing.
Conclusie en Zorgen
De informatiebijeenkomst heeft meer inzicht gegeven in het asielvraagstuk. Hoewel er veel is toegelicht, blijven er zorgen bestaan. Met name op het gebied van mentale gezondheid en veiligheid heb ik bedenkingen. De AMV’ers hebben vaak traumatische ervaringen meegemaakt, maar de traumabegeleiding is beperkt en de wooncoaches hebben slechts enkele maanden ervaring. Ik vraag me af of dit voldoende is om deze jongeren adequaat te begeleiden. Wel ben ik positief over de permanente aanwezigheid van personeel en de 24/7 bereikbaarheid van de locaties.
VVD Valkenswaard blijft zich inzetten voor een zorgvuldige en verantwoorde asielopvang in onze gemeente, waarbij veiligheid en draagvlak centraal staan.